تاریخچه آسانسور

اگرچه واژه آسمانخراش برای نخستین‌بار به ساختمان 10‌طبقه‌ای که در شیکاگو ساخته شد،‌ اطلاق می‌شد اما امروزه پیشرفت فناوری و شرایط اجتماعی زندگی انسان‌ها در مسیری گام برداشته است که انسان را ناگزیر به سکونت در برج‌ها و آسمانخراش‌هایی ساخته است که گاهی حتی بیش از 100 متر ارتفاع دارند. شاید برایتان جالب باشد بدانید که استفاده از سیستم‌های مکانیکی برای حمل بار و اشیاء در عملیات ساختمان سازی و احداث بنا قدمتی بسیار کهن دارند.

نخستین‌بار یک مهندس معمار روسی در قرن اول قبل از میلاد سیستم بالابری را با استفاده از قرقره و تسمه طراحی کرد که از نیروی انسانی،‌ جریان آب یا حتی از حیوانات برای به حرکت در‌آوردن آن استفاده می‌شد تا این که در سال 1800 میلادی برای اولین‌بار سیستم بالابر جدیدی طراحی شد که از نیروی بخار برای به حرکت در آوردن و جابه‌جایی آن استفاده شد. در اوایل قرن نوزدهم میلادی، محققان موفق به طراحی و ساخت یک بالابر هیدرولیکی شدند که در آن سکویی که از آن به عنوان محل قرارگیری اجسام استفاده می‌شد متصل به یک پیستون در سیلندری بود که در زیر محور استوانه‌ای انتقال‌دهنده نیرو و زمین در عمقی به ارتفاع این محور استوانه‌ای قرار گرفته بود. از آنجایی که این سیستم از ضریب امنیتی بالایی برای جابه‌جایی مسافران برخوردار نبود تا قبل از دهه 1850 میلادی از بالابرها تنها برای حمل بار استفاده می‌شد. اما در سال 1853، الیشا گریوزاوتیس، سیستم بالابری با ضریب امنیتی قابل قبول برای حمل و جابه‌جایی مسافران را طراحی کرد که شاید بتوان آن را اولین نمونه از آسانسورهای پیشرفته امروزی به شمار آورد. به این ترتیب اوتیس اولین فردی بود که توانست رویای انسان برای صعود بر بلندای آسمان در آسمانخراش‌های امروزی را تحقق بخشد و زمینه لازم برای ساخت و احداث بناهای عظیم امروزی را فراهم آورد. اولین آسانسور مسافربری در سال 1857 میلادی در فروشگاه بزرگی در شهر نیویورک مورد استفاده قرار گرفت. این آسانسور که انرژی مورد نیاز برای به حرکت درآوردن آن از طریق نیروی بخار تامین می‌شد می‌توانست در مدت زمان کمتر از یک دقیقه فردی را از طبقه همکف به طبقه پنجم ساختمان این فروشگاه برساند. تا سه دهه متوالی بدون این‌که تغییرات قابل‌توجهی در این نوع آسانسورها دیده شود از آنها در ساختمان‌های چندطبقه‌ای که احداث می‌شدند، استفاده شد. تا این‌که در اواسط دهه 1880 میلادی یک موتور الکتریکی برای تامین نیروی لازم برای حرکت آسانسور طراحی و ساخته شد و در سال 1889 از آن در یک آسانسور مسافربری استفاده شد. به این ترتیب زمینه‌ مناسبی ایجاد شد تا آسانسورهای جدیدی براساس آخرین فناوری‌های روز دنیا طراحی و ساخته شوند که در آنها بسیاری از محدودیت‌های پیشین برای جابه‌جایی افراد و اجسام از میان برداشته شود.