نقش میوه‌ و سبزی‌ها در به تاخیر انداختن بیماری‌ها

غذاهای گیاهی مانند میوه‌ها، سبزی‌ها و غلات کامل، حاوی ترکیباتی به نام آنتی اکسیدان هستند که برای سلامت انسان مفید هستند. این مواد بسیاری از بیماری‌های مرتبط با افزایش سن را به تاخیر انداخته و از بیماری‌های واگیردار ازجمله بیماری‌های قلبی و عروقی، دیابت و انواع سرطان‌ها پیشگیری می‌کنند.

 آنتی اکسیدان‌ها نه تنها در پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر نقش دارند بلکه در حفظ سلامت پوست و کند شدن روند پیری در پوست نیز موثر هستند.

برخی از ویتامین‌ها و موادمعدنی، به عنوان آنتی اکسیدان‌ها شناخته شده‌اند. مهمترین این مواد که دارای فعالیت آنتی اکسیدانی هستند عبارتند از ویتامین‌های A,C,E، بتاکاروتن، سلنیوم، روی، منیزیوم و ترکیبات لیکوپن.

وجود بسیاری از آنتی اکسیدان‌ها با رنگ‌هایی خاص در مواد غذایی مشخص می‌شوند از جمله رنگ قرمز تیره در میوه‌هایی مانند گیلاس، آلبالو و گوجه فرنگی، رنگ نارنجی در هویج، رنگ زرد در ذرت، انبه و زعفران و رنگ آبی مایل به بنفش در تمشک، شاتوت و انگور.

 نقش آنتی اکسیدان‌ها در سلامت

در بدن انسان روزانه میلیون‌ها فرآیند به وقوع می‌پیوندد که برای انجام آنها بدن نیاز به اکسیژن دارد. این عمل اکسیداسیون نامیده می‌شود و طی آن مولکلول‌ها الکترون از دست می‌دهند و باعث تولید ترکیبات فعالی به نام اکسیدها یا رادیکال‌های آزاد می‌شوند که در برخی مواقع سبب آسیب سلول‌ها و از بین رفتن آنها می‌شود.

برخی از بیماری‌های تحلیل برنده مانند سرطان‌ها، بیماری‌های قلبی - عروقی، آلزایمر، بیماری‌های عملکرد سیستم ایمنی و برخی از بیماری‌های چشمی با رادیکال‌های آزاد ارتباط دارند.

آنتی اکسیدان‌ها از طریق ترکیب شدن با اکسیدهای مضر (رادیکال‌های آزاد) موجب حفاظت سلول‌های بدن در مقابل آسیب‌های ناشی از فعالیت اکسیدها می‌شوند. همچنین آنتی اکسیدان‌ها می‌توانند آسیب‌هایی که قبلا در سلول‌ها، توسط رادیکال‌های آزاد ایجاد شده است را بهبود بخشند.

- برای حفظ سلامت و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی – عروقی روزانه بیش از پنج واحد از سبزی‌ها و میوه‌ها بخورید.

- پیشگیری از سرطان‌ها «با مراقبت‌های مداوم غذایی، رعایت رژیم‌های غذایی کم چرب و مصرف زیاد سبزی و میوه» امکان‌پذیر است.

- افزایش مصرف سبزی و میوه، غلات کامل و شیر و لبنیات کم چرب، که موجب دریافت آنتی اکسیدان‌ها می‌شوند، در سلامت اکثر مردم مفیدند.

- چنانچه در رژیم غذایی دو اصل تعادل و تنوع رعایت شود، نیاز افراد سالم به آنتی اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و املاح برآورده شده و لزومی به استفاده از مکمل‌ها نیست. اما گروه‌های در معرض خطر مانند کودکان، زنان باردار، شیرده و ... نیازمند دریافت بعضی از مواد مغذی از طریق مکمل‌ها هستند.

کاروتنوئیدها، فلاونوئیدها، ایزوتیوسیانات‌ها، فنل‌ها، سولفیدها و تیول‌ها شناخته شده‌ترین آنتی اکسیدان‌ها هستند که در مواد غذایی نیز وجود دارند.

براساس گزارش ایسنا، آنتی اکسیدان‌ها با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد،‌ حفاظت سلول‌ها در مقابل اثرات مخرب رادیکال‌های آزاد، حفظ سلامت بینایی، حفظ سلامت پروستات، بهبود عملکرد مغز، حفظ سلامت قلب، حفظ سلامت دستگاه ادراری، از بین بردن خاصیت سمی ترکیبات نامطلوب و حفظ و تقویت عملکرد سیستم ایمنی در حفظ سلامتی بدن نقش دارند.