رعد و برق چیست و چگونه عمل کنیم؟

رعد و برق نوعی تخلیه الکتریکی است که در اثر انتقال الکتریسته ساکن بین دو ابر یا بین ابر و زمین ایجاد می‌شود که حالت دوم را عمدتا صاعقه می‌نامند و این تخلیه الکتریکی است که نور و صدای شدیدی تولید می‌کند.

مصدومان به واسطه برخورد صاعقه ممکن است، دچار اختلالات عصبی (کاهش سطح هوشیاری، فراموشی، تشنج، سوزن یا گزگز شدن انتهای دست و پا، لکنت زبان، خونریزی‌های مغزی و اغما)، اختلالات قلبی ـ عروقی (نامنظم شدن ضربان قلب و افزایش شدید فشار خون) و سوختگی شدید شوند.

به گزارش ایسنا، افراد باید قبل از وقوع رعد و برق اقداماتی را انجام دهند که به شرح ذیل است:

درختان و شاخه‌های پوسیده و خشکی که در طول یک طوفان احتمال سقوط دارند و ممکن است باعث ایجاد خسارات مالی و جانی شوند را قطع کنید.

بعد از دیدن رعد و برق تا شنیدن غرش آسمان حداکثر تا عدد 30 می‌توانید بشمرید و لذا فورا به داخل ساختمان بروید و تا 30 دقیقه بعد از شنیدن صدای آخرین غرش نیز داخل خانه بمانید.

از در و پنجره و بخاری دیواری، شوفاژ و دیگر وسایلی که می‌توانند الکتریسته را از خود عبور دهند،‌ دور شوید.

به منظور جلوگیری از خطر آتش‌سوزی ناشی از صاعقه نسبت به نصب برق‌گیر در ساختمان‌های بلند اقدام کنید.

اشیای بیرون خانه که ممکن است به اطراف پرتاب شده و باعث ایجاد صدمه شوند را در محل مناسب قرار دهید.

پشت درها و درهای بیرونی را چفت کنید، سایبان‌ها و پرده‌ها را بکشید.

برای کسب خبر از مقامات محلی از دیوار باتری‌خور ترانزیستوری استفاده کنید.

از قرار گرفتن در مجاورت برق گیرهای طبیعی مثل درختان بلند و تنها در فضای باز خودداری کنید.

از قرار گرفتن در ارتفاعات، بالای تپه‌ها و سطح مراتع، ساحل و ماندن روی یک قایق شناور پرهیز کنید.

اگر در حال شنا کردن هستید، فورا از آب بیرون بیایید یا اگر روی قایق هستید سریعا به سمت ساحل برگردید.

اقدامات حین وقوع رعد و برق:

فعالیت‌های بیرون خانه را متوقف کنید.

در زمان وقوع رعد و برق از منزل خارج نشوید.

در صورتی که در اتومبیل هستید، در محل مطمئن توقف کنید، موتور را خاموش کنید و آنتن ماشین را پایین بکشید.

داخل ساختمان یا خودروی سقف‌دار بمانید.

بدنه فولادی یک خودروی سقف‌دار به شرطی که فلز آن را لمس نکنید از شما به خوبی محافظت می‌کند.

از درختان تپه‌ها، دیرک‌ها، سیم برق هوایی، لوله‌های فلزی و آب دور شوید.

هنگام صاعقه می‌توانید ، به داخل ساختمان یا ایستگاه ترن زیرزمینی و مترو بروید.

از رفتن به حمام و دوش گرفتن بپرهیزید چون ممکن است لوازم حمام باعث انتقال جریان الکتریسته شوند.

تنها در مواقع اورژانسی آن هم در صورت امکان از تلفن بی‌سیم استفاده کنید.

دو شاخه تمام وسایل برقی مثل رایانه را از برق خارج کنید، هواکش را خاموش کنید، به خاطر داشته باشید برق ناشی از رعد و برق می‌تواند باعث بروز صدمات جدی شود.

از قرار گرفتن در آلونک یا ساختمان‌های تک و منفرد در فضای باز خودداری کنید.

از نزدیک شدن به هر وسیله فلزی مثل تراکتور، تجهیزات کشاورزی، موتورسیکلت و دوچرخه پرهیز کنید.

اگر در محوطه جنگل هستید، سرپناهی در کنار درختان کوتاه و تنومند بیابید و هرگز زیر درختان بلند نروید.

اگر در فضای باز هستید، در صورت امکان به حالت خمیده و در دره‌های تنگ و عمیق پناه بگیرید، مراقب سیل‌های ناگهانی باشید.

به یاد داشته باشید که چنانچه در هنگام رعد و برق موهایتان سیخ شد، نشانه نزدیکی برخورد جریان رعد و برق است.

به صورت چمباتمه روی زمین بنشینید، دست‌ها را روی گوش‌ها و سر را بین زانوها قرار دهید، تماس خود را با زمین به حداقل برسانید ، به هیچ وجه روی زمین دراز نکشید.

اقدامات بعد از وقوع رعد و برق:

در صورت نیاز به کمک با اورژانس «115»، آتش‌نشانی «125»، جمعیت هلال احمر یا سایر سازمان‌های امدادی تماس بگیرید.

در صورت مواجهه با فرد مصدوم، فورا وضعیت تنفس و نبض وی را کنترل کنید در صورت قطع تنفس، سریعا تنفس مصنوعی به او دهید و در صورت عدم لمس نبض کاروتید در مصدوم، احیای قلبی ـ ریوی را انجام دهید.

محل ورود و خروج جریان الکتریسته را برای یافتن علائم سوختگی بررسی و پانسمان کنید، همچنین آسیب‌های وارده به سیستم‌ عصبی، شکستگی استخوان‌ها و از دست دادن بینایی و شنوایی در مصدوم را بررسی کنید.