هواپیمای مفهومی ایرباس‌ 2030

نمایشگاه هوایی فارنبرو که در کنار نمایشگاه هوایی پاریس و ILA در شهر برلین، یکی از بزرگ‌ترین نمایشگاه‌های بین‌‌المللی صنعت هوافضا در جهان به‌شمار می‌رود، این روزها شاهد برگزاری دوسالانه موفق دیگری است. این نمایشگاه با شعار فارنبرو، دنیایی از فرصت‌های تازه، میزبان بسیاری از شرکت‌های شناخته‌شده و فناوری‌های تازه است با این حال باید چشم‌اندازهای آینده صنعت هوایی از نگاه ایرباس را منحصر‌به‌فرد دانست.

این شرکت با رونمایی از نمونه مفهومی 2030 آینده خارق‌العاده‌ای را برای هواپیماهای مسافربری آینده ترسیم کرده است. از جمله این نوآوری‌ها می‌توان به کابینی که با مواد تجدیدپذیر که قابلیت خودتمیز‌شوندگی یا حتی تعمیر خود‌به‌خودی دارند، بال‌های باریک و بسیاربلند، انتهای یو شکل و بدنه‌ هوشمند با دید 360درجه برای مسافران در کنار بهره‌وری بهتر و کاهش مصرف سوخت اشاره کرد. ایرباس امیدوارست رؤیای سفر با چنین هواپیماهایی تا سال 2050، شاید 2030 میلادی محقق شود.

چارلز چمپیین، مدیر ارشد بخش مهندسی ایرباس می‌گوید: «این نمونه مفهومی نمادی از هواپیماهای ایده‌آل آینده است که در ذهن بسیاری از مهندسان وجود دارد. ایرباس 2030 یک هواپیمای حقیقی نیست، بسیاری از فناوری‌های تعریف‌شده، فناوری‌هایی هستند که در آینده دست‌یافتنی خواهند بود اما شاید جمع‌کردن تمامی آنها در یک هواپیما مقدور نباشد. ما در ساخت این نمونه از قدرت تخیل کمک گرفته‌ایم و گاهی فراتر از محدودیت‌ها پا گذاشته‌ایم. می‌خواستیم با ساخت آن نسل‌های آینده را به همراهی با صنعت هوایی در کنار حفظ محیط‌زیست ترغیب کنیم».

نگاهی دقیق‌تر به ایرباس‌ آینده
بال‌هایی باریک‌تر و با طول بلندتر از گذشته: در این نمونه‌ نسبت طول بال‌ها به بدنه هواپیما افزایش چشم‌گیری داشته است. این تغییر نسبت باعث می‌شود بدنه هنگام شکافتن جریان هوا با اصطکاک کمتری روبرو شود. در نتیجه سوخت کمتری مصرف خواهد شد و هواپیما حین حرکت شرایط آیرودینامیک بهتری را تجربه خواهد کرد.

مواد اولیه سبک و هوشمند: استفاده از مواد هوشمند سبکی که می‌توانند میزان فشار وارده را تخمین بزنند، باعث می‌شود هواپیمای ساخته‌شده در حالی که وزن کمتری دارد، مصرف سوخت و انتشار گازهای گلخانه‌ای پایین‌تری داشته باشد. این بدنه می‌تواند شفافیتی مطابق نیاز مسافران داشته باشد و امکان دید 360درجه را به فرد بدهد.

روش‌هاى نوین ساخت: بهره‌گیری از روش‌های مدرن ساخت نه‌تنها باعث می‌شود قیمت نهایی محصول کاهش پیدا کند بلکه امکان استفاده از ترکیبات تازه و ساخت ساختارهای پیچیده‌تر را به این صنعت خواهد داد. به عنوان مثال می‌شود از مواد تجدیدپذیر با قابلیت شکل‌دهی بالا در ساخت فضای داخلی کابین استفاده کرد.

موتورهای قوی و آرام: موتور هواپیماهای آینده قابلاعتمادتر، کم‌صداتر و با بهره‌وری بالاتر طراحی خواهند شد. این موتور‌ها در بخش انتهایی هواپیما و دور از کابین مسافران نصب خواهند شد تا با کاهش صدا و لرزش آرامش بیشتری را به مسافران هدیه کنند. صدای این موتورها به دلیل استقرار درون محفظه‌های تعبیه‌شده در دم هواپیما از بیرون هم کمتر شنیده خواهد شد. می‌توان امیدوار بود نحوه جاسازی موتورها و محل استقرار آنها باعث کاهش مصرف سوخت شود. در این شیوه جاسازی موتورها آنقدر از لحاظ کیفی و مهندسی بی‌نقص فرض شده‌اند که امکان دسترسی آسان به آنها چندان حائز اهمیت نبوده است.

بدنه هوشمند: بدنه هواپیمای مفهومى یک استوانه ساده نیست. با این حال خمیده و دارای انحنا ساخته‌شده تا علاوه بر اینکه فضاى داخلی بیشتری را برای کابین فراهم می‌کند، شکل خارجی بهتری برای بهبود کیفیت پرواز داشته باشد. این هواپیما می‌تواند تماما از کامپوزیت ساخته شود تا بتواند در حین ساخت به بهترین شکل ممکن شکل بگیرد. در ساخت فضای داخلی کابین از الیاف گیاهی تجدیدپذیر استفاده خواهد شد که مانند برگ‌های نیلوفر آبی قابلیت لغزاندن قطرات آب یا گرد‌و‌غبار را داشته باشند و نیازی به نیروی انسانی برای تمیز کردن یا تعمیر آنها نباشد. حتی قابلیت تغییر‌شکل برای صندلی‌ها و فضای داخلی کابین پیش‌بینی شده است تا مسافران بتوانند به محیط اختصاصی و آرام دسترسی داشته باشند.

طراحی بهتر درها: درهاى ورودى می‌توانند دوتایی ساخته شوند تا امکان سوار و پیاده‌شدن سریع‌تر و ساده‌تر مسافران فراهم شود.

دم U شکل: دم یو شکل هواپیما به شکل عایقی برای کاهش صدا عمل خواهد کرد. در نمونه مفهومى بال عمودی انتهایی پیش‌بینی نشده است. کارکرد اصلی این بال حفظ پایداری جهتی هواپیما در صورت از کار افتادن موتور است. ایرباس امیدوارست موتورهای آینده خرابی و از کار افتادگی نداشته باشند، به همین دلیل در عقب هواپیما طراحی شده‌اند و بال عمودی نیز حذف شده است.

سیستم الکترونیک خودکار: هواپیما این قابلیت را خواهد داشت که به شکل مرتب کارکرد سیستم‌ها و شرایط را ارزیابی کند. هر گونه نیازی به تعمیرات یا نگهداری به صورت خودکار پیش‌بینی و اجرا خواهد شد. سیستم‌های عملیاتی حساس تقریبا بی‌نقص و بی‌نیاز از این مرحله خواهند بود.

سوختی با حداقل ایجاد آلودگی:
می‌توان مواد فوق‌رسانا، هیدروژن و حتی گداخت هسته‌ای را به عنوان منبع تأمین انرژی مورد بررسی قرار داد. استفاده از انرژی خورشیدی، زیست‌توده یا گرمایش حاصل از متابولیسم بدن مسافران نیز پیشنهاد شده است.

ایرباس هدف از ساخت این نمونه جاه‌طلبانه را از یک‌سو ارائه توان بالقوه این صنعت و از سوی دیگر جلب‌نظر جوانان که مسافران آینده خواهند بود، عنوان کرده است. این شرکت مسابقه‌ای با عنوان «ایده‌تان را به پرواز درآورید» طرح کرده است که امکان ثبت ایده‌ها در آن از روز «آینده در نمایشگاه هوایی» وجود خواهد داشت. جوایز 15 تا 30هزار یورویی این مسابقه به بهترین طرح‌های دانشجویی برای صنعت هوایی پاک اهدا خواهند شد.

تا 40سال دیگر حدود 9میلیارد انسان روی زمین زندگی خواهند کرد که به شغل مناسب، هوای پاک و سفر به عنوان بخشی از زندگی نیاز خواهند داشت و به نظر می‌رسد فارنبرو 2010 حداقل برای ایرباس دنیایی از فرصت‌های تازه را به ارمغان آورده باشد.