ماهی ها خطر را بو می کشند!

تحقیقات صورت گرفته توسط محققان سنگاپوری نشان می دهد، ماهی ها قادر به بو کشیدن خطر و اتخاذ تدابیر دفاعی هستند.

 زمانی که یک ماهی صدمه می بیند، سایر ماهی ها در یک مکان به صورت دسته جمعی توقف می کنند یا به سمت پایین دریا حرکت می کنند، اما شیوه اطلاع یافتن ماهی ها از صدمه دیدن یکی از اعضای گروه تاکنون مشخص نشده است.

در دهه 1930 میلادی، «کارل فن فریش»، متخصص جانورشناسی، گونه ای از رفتار هشداری در هنگام آسیب دیدن یک ماهی را در ماهیان کپور گزارش کرد.

فرضیه ای که «فریش» مطرح کرد این بود که ماهی صدمه دیده ماده ای ترشح می کند که توسط بو منتقل شده و مانند زنگ هشداری برای سایر ماهی ها عمل می کند، اما وی هیچگاه موفق به شناسایی ترکیب شیمیایی سیگنال هشدار نشد.

این سیگنال هشداری در جمعیت ماهیان به یکی از اسرار بیولوژیکی مبدل شده است، اما به تازگی جمعی از محققان موسسه علوم بیومدیکال سنگاپور موفق به حل بخشی از این معمای پیچیده شده اند.

نتایج منتشر شده در مجله Current Biology نشان می دهد، ماهی ها قادر به بو کشیدن خطر هستند.

تیم تحقیقاتی به سرپرستی دکتر «سورش یزوتاسان» متخصص علوم اعصاب موفق به جداسازی مولکول های شکر موسوم به «کندرویتین» از مخاط خارجی بدن گورخر ماهی شدند. زمانی که بدن ماهی دچار آسیب می شود، مولکول های قند به تکه های کوچک شکسته می شوند و در تماس با آب، باعث برانگیخته شدن رفتار هشداری در سایر ماهی ها می شود.

غلظت پایین ماده باعث رفتار نسبتا آرام ماهی ها می شود و در صورت وجود غلظت بالا، دسته ماهی ها در یک مکان برای ساعت های متمادی توقف می کنند.

تحقیقات نشان می دهد، نورون ها در پیاز بویایی ماهی در زمان آزاد شدن «کندرویتین» فعال می شوند و به نظر می رسد که ماهی ها خطر مجروح شدن ماهی دیگر را بو می کشند.

در گورخر ماهی، پیاز بویایی دارای ارتباط آناتومیکی تنگاتنگی با ناحیه مغز موسوم به hebenula است که نقش اساسی در ایجاد حس ترس ایفا می کند.

نتایج این تحقیق می تواند برای فهم دقیق تر مفاهیم ترس و وحشت در سایر حیوانات و حتی انسان مورد استفاده قرار بگیرد.