کشف یک زبان گمشده

اوایل قرن 16 میلادی در شمال پرو یک اسپانیایی کنجکاو یادداشت‌هایی پشت یک برگه نوشت.400 سال بعد باستان‌شناسان برگه را کشف کرده، مورد مطالعه قرار دادند و آنچه را که در نگاه اول از یک زبان گمشده به دست آوردند فاش کردند. جفری کولتر می‌گوید: این یادداشت تکه‌کاغذ کوچکی بود که داستان بزرگی برای گفتن داشت.

او بیش از 3 دهه مسوولیت تحقیق و کاوش در پرو را به عهده داشته است. همچنین نایب‌رئیس موزه باستان‌شناسی و نژادشناسی شهر Peabody در شمال شرقی ماساچوست است.

این نوشته مجموعه ترجمه‌ای از نام‌های اسپانیایی اعداد (Uno, dos, tres)‌ و شماره‌های عربی به یک زبان ناشناخته است.

بعضی از اعداد ترجمه شده در این متن تاکنون هرگز مشاهده نشده است. برخی دیگر از اعداد از زبان Quechua یا زبان محلی دیگری قرض گرفته شده است. Quechua اقوامی از مردم آمریکای جنوبی بودند که در کوه‌های آند زندگی می‌کردند.

این زبان هنوز هم در میان مردم پرو استفاده می‌شود. در اوایل قرن 17 میلادی زبان‌های دیگری همچون Qvingnam و Pescadora در این نواحی مورد تکلم بوده، اما امروزه دیگر خبری از آنها نیست.

امروزه اطلاعات زیادی در مورد این زبان‌ها در دست نیست. اگرچه باستان‌شناسان می‌توانند اثبات کنند افرادی که به این زبان‌ها صحبت می‌کردند از یک سیستم دهدهی شبیه به آنچه ما امروز استفاده می‌کنیم بهره‌ می‌بردند.

این فهرست یک دیدگاه اجمالی از مردم قدیم پرو ارائه می‌کند که به زبانی صحبت می‌کردند که تا به امروز و قبل از کشف این دست‌نوشته‌ها برای ما گم بوده است.

این سند از اهیمت بالایی برخوردار است چرا که از زبان‌ها و سیستم‌های عددی ناشناخته مورد استفاده در قدیم پرده برمی‌دارد. همچنین نشان از تنوع بزرگ میراث فرهنگی پرو به هنگام مستعمره بودن دارد.

تعامل بین افراد بومی و اسپانیایی‌ها بسیار پیچیده‌تر از آن چیزی است که پیش از این تصور می‌شد.

نام این زبان گمشده هنوز کشف نشده است. باستان‌شناسان معتقدند این زبان نمی‌تواند Mochica باشد که در دوران استعمار مردم سواحل شمالی از آن استفاده می‌کردند و اکنون از بین رفته است. شاید زبان‌های Qvingnam و Pescadora را بتوان نزدیک به این زبان دانست. احتمال دیگری هم که وجود دارد این است که شاید این دو یک زبان بوده و فقط در گویش متفاوت از یک زبان در دوران استعماری اسپانیا باشند