همه چیز ازهمه جا

عکس و مطالب خوندنی ودیدنی

همه چیز ازهمه جا

عکس و مطالب خوندنی ودیدنی

انگشت وزیر بهداشت روی زنگ خطر

بحث آلودگی آب تهران، چند ماهی بود که به صلاحدید استاندار تهران تا حدود زیادی از رسانه‌های رسمی حذف شده بود، تا آن که روز گذشته وزیر بهداشت با سخنان خود، بار دیگر زمینه طرح مجدد این بحث در فضای رسانه‌های گروهی را فراهم کرد.
نشست معاونان بهداشتی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور فرصتی فراهم کرد تا خبرنگاران از وزیر بهداشت درخصوص آب تهران سؤال کنند. مرضیه وحیددستجردی با بیان اینکه میزان نیترات آب تهران در برخی مناطق شهر بالاتر از حد استاندارد است، گفت: به زنان باردار و کودکان شیرخوار توصیه می‌کنم از آب بطری استفاده کنند و آب لوله‌کشی نخورند. او البته توضیح نداد که آلودگی آب در کدام مناطق تهران بیش از حد استاندارد است.

وزیر بهداشت ادامه داد: براساس این گزارش، میزان نیترات آب در برخی نقاط تهران بالاتر از استاندارد است که وزارت نیرو تلاش می‌کند این آب را با آبهایی که نیترات کمتری دارند رقیق کند.

وحیددستجردی اضافه کرد: «برای جلوگیری از عوارض مصرف آب شرب با نیترات بالا، استفاده از آب بطری را توصیه می‌کنم.»

تأیید پس از تکذیب‌هابخش‌هایی از گزارش وزارت نیرو در مورد آلودگی آب لوله‌کشی تهران به نیترات، در حالی بر زبان وزیر بهداشت جاری شد که وزارت نیرو پیش از این بارها آلودگی آب تهران را تکذیب کرده بود. در یکی از اطلاعیه‌های مطبوعاتی وزارت نیرو در سال گذشته تأکید شده بود: «آب‌های زیرزمینی تهران با نظارت مداوم شرکت آب و فاضلاب تهران و با بهره‌گیری از مدرن‌ترین آزمایشگاه‌های روز دنیا که دارای گواهینامه‌های 9001، 14001، 18001 و 17025 و مورد تأیید نهادهای نظارتی بین‌المللی هستند، صورت می‌گیرد. علاوه بر این، وزارت بهداشت و سازمان محیط‌زیست نیز بر کیفیت آب چاه‌های حفر شده نظارت می‌کنند.» در این اطلاعیه کسانی که از کیفیت بهداشتی آب تهران انتقاد می‌کنند به «رفتارهای غیرمسئولانه و اظهارنظرهای غیرکارشناسی» متهم شدند که «موجبات تشویش افکار عمومی و نگرانی مردم را فراهم می‌آورند.»

دردسرهای خانم وزیرسخنان وزیر بهداشت مبنی بر آلودگی آب تهران به نیترات در حالی بیان می‌شود که پیش از این مرتضی تمدن، شرایط دشواری را برای مدعیان آلودگی آب شرب تهران ترسیم کرده بود. او شهریور سال گذشته گفت: «آب تهران هیچ مشکلی ندارد و نباید برخی آلودگی‌ آب‌های سفره‌های زیرزمینی را به آب شرب تهران ربط داد. برای آن که هر دستگاه و شخصی نتواند درباره آب تهران اظهارنظر کند و مردم را بیهوده نگران و مضطرب سازد، مصوب کردیم مسئولان قضایی از او دلیل و مدرک مستند بخواهند و اگر نتوانست ادعای خود را اثبات کند، مورد پیگرد قانونی قرار می‌گیرد.»

نشست معاونان بهداشتی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور فرصتی فراهم کرد تا خبرنگاران از وزیر بهداشت درخصوص آب تهران سؤال کنند. مرضیه وحیددستجردی با بیان اینکه میزان نیترات آب تهران در برخی مناطق شهر بالاتر از حد استاندارد است، گفت: به زنان باردار و کودکان شیرخوار توصیه می‌کنم از آب بطری استفاده کنند و آب لوله‌کشی نخورند. او البته توضیح نداد که آلودگی آب در کدام مناطق تهران بیش از حد استاندارد است.

وحیددستجردی اضافه کرد: «برای جلوگیری از عوارض مصرف آب شرب با نیترات بالا، استفاده از آب بطری را توصیه می‌کنم.»

او تأکید کرد: «طرح این‌گونه مسائل، برای جمعیت تهران ایجاد مشکل می‌کند و یک موضوع خصوصی و مربوط به یک فرد خاص یا دستگاه خاصی نیست. بنابراین اجازه نمی‌دهیم افراد غیرمسئول با اظهارنظرهای خود، فضای جامعه را ملتهب کنند.»

نیترات چاره دارددکتر احمدرضا یزدان‌بخش، عضو هیأت علمی دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در مورد وجود نیترات در آب تهران می‌گوید: «حقیقت این است که این ماده در هر حال در آب وجود دارد و طبق استانداردهای مورد تأیید سازمان بهداشت جهانی، تا 50 میلی‌گرم، در لیتر قابل قبول است. البته همین مقدار هم در درازمدت می‌تواند عوارضی را برای مصرف‌کنندگان ایجاد کند و باید برای حذف آن برنامه‌ریزی کرد.» از او می‌پرسم آیا روش تجاری برای کاهش یا حذف نیترات وجود دارد. او می‌گوید: «در حال حاضر روش‌های تصفیه آب برای تصفیه و حذف نیترات وجود دارد که تکنولوژی آن در کشور ما نیز هست. اما بحث حذف املاح محلول در آب در مقادیر کم، هزینه‌بر و دشوار است. برای حل این مشکل و در حجم‌های بالا، روش‌های بهینه‌ای وجود دارد که می‌توان از آن جمله به تصفیه بیولوژیکی سیستم دنیتریفیکاسیون برای حذف نیترات آب اشاره کرد که در برخی کشورها در حال اجراست. علاوه بر آن روش‌هایی مثل آره‌او، اسمز معکوس و تعویض یون هم برای حذف نیترات وجود دارد که هزینه آن بسیار بالاست و برای آب‌های بسته‌بندی شده توصیه می‌شود. البته بهتر است به جای تصفیه آب آلوده به نیترات، از منابع آبی جایگزین استفاده کنیم زیرا گرچه تکنولوژی حذف نیترات در کشور ما وجود دارد ولی مقرون به صرفه نیست.»

گفتنی است پیش از این وزارت بهداشت با پی بردن به ازدیاد نیترات در چاه‌های آب آشامیدنی، دستور پلمب آن را صادر می‌کرد ولی مدتی است که به دلیل کمبود منابع آب در تهران، حساسیت کمتری نسبت به این موضوع نشان داده می‌شود و اغلب از طریق مخلوط کردن آب‌های پرآلاینده با آب کم‌آلاینده، از آب چاه‌های آلوده نیز استفاده می‌شود.

منشأ آلودگی کجاست؟تاکنون موارد زیادی به عنوان منشأ آلودگی آب تهران مطرح شده است. انوشیروان محسنی‌ ‌بندپی، رئیس کمیسیون بهداشت مجلس، حل شدن کودهای شیمیایی در آب و نفوذ آن به آب‌های زیرزمینی را یکی از عوامل اصلی آلوده شدن آب تهران می‌داند. او می‌گوید: «در بهترین شرایط تنها 50 درصد از نیترات موجود در کودها در اختیار گیاه قرار می‌گیرد و بقیه این ماده در آب به صورت پایدار می‌ماند.»

او همچنین به اختلاط فاضلاب‌های خانگی با آب‌های روزمینی و زیرزمینی اشاره می‌کند و می‌گوید: «فاضلاب‌های خانگی بین 40 تا 60 میلی‌گرم در لیتر ازت دارند. البته این آلودگی در مقایسه با کودهای شیمیایی قابل توجه نیست.»

نفوذ شیرابه زباله به آب‌های زیرزمینی، یکی دیگر از عوامل آلاینده آب‌های زیرزمینی است که عمدتاً در منطقه کهریزک تهران دیده می‌شود. با این حال ابراهیم حاجی قاسمی، رئیس مرکز بهداشت شهرداری تهران با لحنی توجیه‌گرایانه می‌گوید: «اگر شیرابه‌های بازیافت زباله به آب‌های زیرزمینی منتقل شده و موجب آلودگی آب شود، سازمان آب و فاضلاب باید پاسخگو باشد چون آنها متولی تصفیه آب هستند. اما اینکه به بهانه آلودگی آب، بازیافت زباله انجام نشود، امری غیرمنطقی است.»

چرای دام در مناطق بالادست شهر و سرچشمه‌های آب، از دیگر مسائلی است که به‌آ‌لودگی منابع آب تهران دامن می‌زند. پیش از این محمدباقر صدوق، معاون کنونی سازمان محیط‌زیست از حضور 120 هزار رأس دام در پارک ملی لار به عنوان منشأ بخشی از آلودگی‌های آب تهران یاد کرده بود.

هادی حیدرزاده، مشاور زیست‌محیطی شهردار اما انگشت اتهام را به سمت وزارت نیرو نشانه می‌رود. او می‌گوید: «منابع زیرزمینی آب تهران به علت نبود شبکه‌ فاضلاب شهری در این کلانشهر آلوده شده است. تهران در زمینه مدیریت شبکه فاضلاب در میان کلانشهرهای جهان، جزو 10 شهر آخر جهان است.»

البته با توجه به حضور صنایع آلاینده در تهران، باید در کنار راه‌اندازی شبکه فاضلاب، فکری هم به حال پساب‌های صنعتی کرد که در حال حاضر عمده آنها از طریق چاه‌های جذبی روانه آب‌های زیرزمینی می‌شود.

آخرین تکذیب‌هابا اینکه تاکنون مسئولان مختلفی از آلودگی آب تهران سخن گفته‌اند، مدیرعامل آبفای استان تهران دیروز نیز به تکذیب این سخنان پرداخت و گفت: «آلودگی آب برخی ساختمان‌ها ارتباطی با مخازن آب آشامیدنی ندارد و علت آن ترکیدگی لوله‌های خیابان یا ورودی ساختمان است. چنانچه مردم چنین مواردی مانند گل و لای را در آب ساختمان خود مشاهده کردند، حتماً لوله‌های آب ورودی به ساختمان را کنترل کنند.»

نام	سمت	اظهارنظر
دکتر علیرضا مرندی	عضو کمیسیون بهداشت	آلودگی آب تهران انکارناپذیر است.
مرتضی تمدن	استاندار تهران	آب شرب تهران هیچ مشکلی ندارد، هر دستگاه و شخصی بدون مدرک مستند در مورد آب تهران اظهارنظر کند، مورد پیگرد قانونی قرار می‌گیرد.
هادی حیدرزاده	مشاور زیست‌محیطی شهردار تهران	آب تهران به دلیل نبود سیستم فاضلاب شهری آلوده شده است.
دکتر کاظم ندافی	رئیس مرکز سلامت و کار وزارت بهداشت	نیترات آب مناطقی از تهران که از چاه تأمین می‌شود، واقعاً بالاست.
داریوش گلعلی‌زاده	معاون محیط‌زیست انسانی اداره محیط‌زیست	آب شرب سالم است، سفره‌های زیرزمینی آلوده شده‌اند.
داود ملایی	مدیرعامل سابق شرکت (سال 86) آب و فاضلاب تهران	3 میلیون شهروند ساکن جنوب تهران آب آلوده می‌نوشند که خطر جدی دارد.
داود ملایی	مدیرعامل سابق شرکت (سال 88) آب و فاضلاب تهران	نیترات آب تهران درحد مجاز است. مردم نگران آلودگی، کیفیت و نیترات در آب شرب نباشند.
دکتر جلال‌الدین شایگان	استاد دانشگاه صنعتی‌شریف و رئیس سابق شاخه محیط زیست فرهنگستان علوم	آب تهران ناسالم است و تنها به نیترات هم آلوده نیست.
محمدباقر صدوق	رئیس سازمان محیط‌زیست استان تهران	باتوجه به آلوده بودن سفره‌های زیرزمینی آب تهران، در آینده خطراتی متوجه آب تهران می‌شود.