تنهایی معضلی در عصر ارتباطات

با وجود آن که ما در عصر شبکه‌های اجتماعی و ارتباطات اینترنتی زندگی می‌کنیم، اما تحقیقات نشان می‌دهد انسان‌های این دوره بیش از هر زمان دیگری احساس تنهایی می‌کنند.

چندی پیش کتابی به نام تنهایی توسط امیلی وایت در آمریکا به چاپ رسید که به سرعت به تیتر اول بسیاری از خبرها تبدیل شد. این کتاب در مورد یک وکیل جاه طلب 30 ساله مجرد است که به سختی کار می‌کند و هیچ خانواده و دوست نزدیکی ندارد. احساس تنهایی مزمن باعث شد تا این زن شروع به یک زندگی اجتماعی کاملا خیالی کند تا بتواند با این وضعیت دشوار کنار بیاید.
او برای مخفی کردن احساس تنهایی خود زندگی فرضی را آغاز کرد که در آن مرتبا با دوستانش قرار می‌گذاشت و افرادی که دائما از حال او خبر می‌گرفتند. او هر روز در مورد مکان‌های جدیدی که با دوستانش رفته بود با همکارانش صحبت می‌کرد تا این حقیقت را که او هر روز احساس تنهایی می‌کند مخفی کند.
اما به نظر می‌رسد این موضوع چندان هم عجیب نیست. تحقیقات نشان می‌دهد بسیاری از افراد از همین روش برای فرار از تنهایی خود استفاده می‌کنند.
با وجود آن که امروزه بیش از هر زمان دیگری راه برای اتصال و ارتباط با دیگران وجود دارد، انزوای اجتماعی به یکی از بزرگ‌ترین مشکلات دنیای مدرن خصوصا برای نسل فیس‌بوکی‌ها تبدیل شده است. آخرین تحقیقات که توسط بنیاد سلامت ذهنی انگلستان به چاپ رسیده است نشان می‌دهد افراد بین 18 تا 34 ساله امروز دو برابر افراد بالای 55 سال ممکن است احساس تنهایی کنند.

این نشان می‌دهد ما بیش از گذشته در دنیای تنهایی‌های خود زندگی می‌کنیم. مطالعه ای که توسط Lloyds TSB انجام شده است نشان می‌دهد تا 10 سال دیگر تعداد افرادی که در کشور انگلستان به تنهایی زندگی خواهند کرد به عدد 2 میلیون نفر خواهد رسید. 51 درصد از افرادی که در این تحقیقات شرکت داشتند تنهایی را بزرگ‌ترین نگرانی در زندگی خود عنوان کرده اند.
اما سوال مهم این است که چرا در زمانی که ارتباط برقرار کردن با دیگران ساده‌تر از هر دوره دیگری است ، بسیاری از ما نمی‌توانیم رابطه معناداری با دیگران برای پر کردن خلا عاطفی خود پیدا کنیم؟
شاید دلیل آن باشد که ما خیلی دیر متوجه این حقیقت شدیم که داشتن 300 دوست فیس‌بوکی نمی‌تواند جایگزین رابطه عاطفی با یکی از دوستان نزدیک خود باشد.
نااومی آلدرمن نوسینده کتاب "چگونه در مدرسه زندگی تنها باشیم" در این باره گفت: تنهایی یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی است که توسط رسانه‌های دیجیتال امروزی برای ما به ارمغان آورده شده است. تلفن‌های همراه، پیام‌های کوتاه، ایمیل‌ها و حساب‌های توئیتری و فیس‌بوکی همه به این احساس اضافه می‌کنند.
این رسانه‌ها سبب شده است بسیاری از ما یک زندگی فرضی را برای خود تشکیل دهیم و خود را در آن غرق کنیم. سادگی این ارتباطات ، سهل‌الوصول بودن آن‌ها، عدم نیاز به داشتن تعهد باعث شده است طرفداران این فضاهای مجازی هر روز افزایش پیدا کند.
تنهایی زندگی بسیاری از ما را فرا گرفته است. یک توجه کوتاه به شعرها و آهنگ‌هایی که امروزه طرفداران زیادی دارند، مطالبی که در بلاگ‌های شخصی نوشته می‌شوند و تعداد بیمارانی که به کلینیک‌های روانشناسی مراجعه می‌کنند همه نشان دهنده افزایش تعداد افرادی است که از احساس تنهایی رنج می‌برند.

بسیاری تصور می‌کنند سالمندان تنها‌ترین افراد جامعه هستند، اما بر خلاف باور عمومی این جوانان هستند که بیشتر احساس تنهایی می‌کنند. برای مثال در کشور انگلستان 10 درصد از جمعیت عمومی جامعه احساس تنهایی دارند، اما این رقم در بین افراد بین 18 تا 34 سال به بیش از 60 درصد می‌رسد. در بین افراد بالای 55 سال میزان افرادی که احساس تنهایی می‌کنند نزدیک به 35 درصد است.
در بین مردان و زنان نیز احساس تنهایی متفاوت است و درصد بیش‌تری از زنان از این حس رنج می‌برند. کارشناسان معتقدند یکی از مهم‌ترین دلایل بروز حس تنهایی در میان جوانان دقیقا همان چیزهایی هستند که با هدف کاهش حس تنهایی و سهولت در برقراری ارتباط با دیگران طراحی و ساخته شده اند. بیش از 30 درصد از نسل جوان در این تحقیقات اعلام کردند که بخش مهمی از زندگی روزانه آن‌ها را ارتباطات آنلاین تشکیل می‌دهد.
احساس تنهایی و نداشتن ارتباط عاطفی با دیگران می‌تواند تاثیر بسیار بدی روی کیفیت زندگی و سلامت روحی داشته باشد.
تحقیقات نشان می‌دهد احساس انزوای اجتماعی اگر به صورت مزمن در بیاید می‌تواند باعث افزایش فشار خون ، استرس، نگرانی و افزایش خطر ابتلا به آلزایمر شود.
این حس هم‌چنین می‌تواند باعث کاهش انگیزه، بی‌هدفی، بی‌تفاوتی شده و خطر اقدام به خودکشی را افزایش دهد. علاوه بر آن میزان ترشح هورمون استرس در افرادی که احساس تنهایی می‌کنند افزایش پیدا می‌کند که این عامل می‌توان منججر به افسردگی و ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروقی شود.
این افراد معمولا تحرک بدنی کمی‌ دارند، بیش‌تر اقدام به خوردن غذاهای ناسالم می‌کنند و معمولا دچار اضافه وزن می‌شوند.
البته باید توجه داشت بین تنها بودن و احساس تنهایی تفاوت زیادی وجود دارد. یک شخص ممکن است مدت زمان زیادی تنها باشد، اما اگر او بتواند در هر زمانی با شخصی ارتباط برقرار کند و ناگفته‌های خود را با او در میان بگذارد دیگر تنها به حساب نمی‌آید. فرد تنها شخصی است که نمی‌تواند هیچ شخصی را برای ارتباط برقرار کردن و پر کردن احساس دیگر خواهی خود پیدا کند.
در صورتی که شما از این حس رنج می‌برید، در مرحله اول سعی کنید با واقعیت کنار بیایید و خود را به عنوان یک فرد تنها بپذیرید. مشاوره‌های روان‌پزشکی می‌تواند در کنار آمدن با اثرات روانی بعضا وحشتناک این حس به شما کمک کند. شرکت در فعالیت‌های گروهی مفرح و اردوهای دست جمعی می‌تواند در کاهش این حس و پیدا کردن دوستان جدید کمک کند.
در بسیاری از موارد مقصر اصلی تنهایی انسان‌ها خودشان هستند. شاید آن‌ها مهارت برقراری و ایجاد یک رابطه جدید را ندارند و شاید هم از بیماری‌های روانی مانند افسردگی مزمن رنج می‌برند که باعث می‌شود چندان به تمایلی به برقراری رابطه با دیگران نداشته باشند. همه این فاکتورها اهمیت درمان‌های روانشناسی را چندین برابر می‌کند.