چگونه چالشهای زندگی مشترک را برطرف کنیم؟

زندگی مشترک زوج‌های جوان سال‌هاست که تحت تاثیر شرایط خاص آسیب‌پذیر  شده است. این شرایط که با زندگی شهری و دغدغه‌هایش ایجاد شده‌اند علت بیش از 70 درصد جدایی‌ها هستند.

اگر این شرایط را چالش‌های زندگی مشترک بنامیم قابل تفکیک، ‏بررسی و جلوگیری هستند. آنها مانند چاقویی دو دم عمل می‌کنند بدین معنی که با شناخت آنها می‌توان زندگی را قوام بخشید و با ناآگاهی از آنها می‌توان تیشه به ریشه خانواده گذاشت. در این گزارش قصد داریم با پرسش از کارشناسان شناخت بهتری نسبت به وجوه زندگی مشترک پیدا کنیم.

یک کارشناس مسائل خانواده و ازدواج چند عامل را در  حفظ زندگی مشترک و قوام بخشیدن به آن موثر می‌داند. این عوامل شامل مسائل جنسی، روانی-رفتاری، اقتصادی و خانوادگی هستند.   

عدم آگاهی در مسائل جنسی
«علی نظری» در این‌باره می‌گوید: با تحقیق در مورد علت‌جدایی زوج‌های جوان دریافتیم بیشترین آنها از مشکلات جنسی رنج می‌بردند. عدم شناخت و خودخواهی‌های جنسی باعث می‌شود زن و شوهر از هم دور شوند و بعد از مدتی زندگی برایشان غیر قابل تحمل شود.

این کارشناس توضیح می‌دهد: خیلی از زوج‌های جوان بدون آگاهی قدم در مسیر پر پیچ و خم زندگی می‌گذارند همین عامل باعث می‌شود در نیمه راه توان ادامه مسیر را از دست بدهند و به سوی مبدا بازگردند. زوج‌های جوان جامعه نمی‌دانند کوچکترین مسائل در رابطه جنسی می‌تواند ضربه محکمی بر بدنه روابط خانوادگی ایجاد کند.

این مسائل راه حل ساده‌ای دارند که خیلی از خانواده‌ها به دلیل هراس از آبروریزی به آن تن نمی‌دهند. امروزه کتاب ها و لوح‌های فشرده آموزشی زیادی درباره این موضوعات منتشر شده است که خانواده‌ها می‌توانند با مراجعه به مراکز درمانی و یا حتی داروخانه‌ها آنها را تهیه کنند و خود را از مظان این آسیب دور نگه دارند.

مسائل روانی-رفتاری
نظری در ادامه  با توضیح مسائل روانی –رفتاری عنوان می‌کند: نوع دیگری از آسیب‌های خانواده این مسائل هستند. اگر بخواهیم آنها را به اختصار مرور کنیم باید به حسایت‌های گذشته و وسواس‌ها و نوع برخورد با افراد اشاره کنیم.

حساسیت‌های گذشته و وسواس‌ها شامل اتفاقاتی در زندگی شخصی افراد می‌شوند که در گذشته شکل گرفته‌اند. برای مثال بعضی افراد دوست دارند منظم زندگی‌کنند و برخی دیگر شلخته بودن را ترجیح می‌دهند. از آنجایی که هیچ‌گاه در صحبت‌های قبل از ازدواج این مسائل مطرح نمی‌شوند دختران و پسران جوان در ورود به زندگی با آنها مواجه می‌شوند. تنها راه مصون شدن از این آسیب درک متقابل است. جوانان باید بدانند که قرار نیست یکی از آنها شبیه دیگری شود و قرار است آنها با حفظ شخصیت‌های درونیشان و با درک متقابل با هم زندگی‌کنند.

نوعی دیگری از این موارد رفتارهای اجتماعی است که آنها هم تنها با درک متقابل حل و فصل می‌شوند. برای مثال دختر و پسر جوانی با هم آشنا می‌شوند و بعد از مدتی پی به رفتارهای اجتماعی هم می‌برند. یکی از آنها ترجیح می‌دهد تنها باشد و دیگری در جمع بودن را انتخاب می‌کند. در این مرحله آنها با یک تضاد روبه‌رو می‌شوند و خود را نقطه مقابل هم می‌بینند. در صورتی که این رفتارها طبیعی است و احتیاج به درک متقابل دارد.

مسائل اقتصادی
این کارشناس مسائل خانواده می‌افزاید: مسائل اقتصادی گوشه دیگری از چالش‌های زندگی هستند. گاها ما  با زوج‌هایی برخورد می‌کنیم که یکدیگر را در کمبود‌های مسائل اقتصادی خانواده مقصر می‌دانند. برای مثال پسر دلیل کمبود‌های مالی را  ولخرجی‌های دختر می‌داند و دختر سوء مدیریت شوهرش را دلیل این نابسامانی عنوان می‌کند. در این موارد که بیشتر به دست مرد خانواده حل می‌شود احتیاج به همفکری وجود دارد. اگر زن‌وشوهر مشکلات و واضح‌تر بگویم دخل و خرج زندگی‌شان را با هم در میان بگذارند می‌توانند به راحتی از این پیچ جاده زندگی عبور کنند.

دخالت‌والدین 
نظری درباره مسائل خانوادگی‌ توزیح می‌دهد: امروزه در جامعه پیشرفته ایرانی کمتر دچار این بروز این مشکل هستیم. این مشکل که معمولا از سوی خانواده دختر و پسر و دخالت‌های آنها ایجاد می‌شود باعث جبهه‌گیری زوج‌های جوان در مقابل هم می‌شود. هیچ یک از آنها حاضر نیستند خانواده خود را زیر پا بگذارند و به سمت دیگری قدمی بردارند. همین عامل باعث می‌شود  آنها از هم دور شوند و حس اعتماد بینشان از بین برود.

البته همان‌طور که اشاره کردم خوشبختانه این مشکل سال‌هاست از خانواده‌های ایرانی بخت بر بسته است. چرا که با فرهنگ‌سازی‌ برای خانواده‌ها جا افتاده است که نباید به کوچکترین مشکلات زندگی فرزندانشان ورود پیدا کنند.

سبک زندگی اسلامی
حجت‌السلام والمسلمین محمدرضا زائری درباره چالش‌های جوانان در زندگی مشترک می‌گوید: ایراد بزرگ جوانان ما این است که از سبک زندگی اسلامی فاصله گرفته‌اند.

قرآن و سیره اهل بیت راهگشای تمام مشکلات جوانان است. امروزه محققان غربی به این نتیجه رسیده‌اند که با پیروی از بی‌بندو باری و راحت زندگی کردن کانون‌های خانوادهایشان و بالطبع ستون‌های جامعه‌شان سست شده است. آنها امروز در دانشگاه‌هایشان علوم دینی ما را تدریس می‌کنند و سعی می‌کنند با آن ترک‌های دیوار‌ خانواده‌شان را بپوشانند. اما متاسفانه در جامعه خودمان شاهد این هستیم که جوانان از سبک زندگی غربی پیروی می‌کنند و بعد از مدتی به مشکلات آنان دچار می‌شوند و سراغ جدایی می‌روند.

تقسیم کار در زندگی
زائری می‌افزاید: زندگی حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) به عنوان موفق‌ترین زندگی در جهان باید الگوی جوانان باشد. پیامبر در شروع زندگی این زوج چند توصیه به آنها کرد که امروز پس از گذشت 1400 سال  در بهترین دانشگاه‌های آمریکا به جوانان تدریس می‌شود. یکی از این توصیه‌ها تقسیم کار بود که امروزه به شکل حضور زنان در جامعه تعبیر می‌شود. حضرت با علم به اینکه زن خانه‌دار می‌تواند زندگی‌اش را قوام بخشد کارهای خانه را تفکیک کردند.

البته این بدین معنی نیست که زن در خانه محبوس باشد. اما امروز می‌بینیم کار کردن زن وشوهر پابه‌پای هم باعث شده است آنها در زندگی دچار مشکل شوند. دلیل این موضوع هم واضح است مرد از قوای جسمی بیشتری نسبت به زن برخوردار است و همین موضوع باعث می‌شود وقتی آنها بعد از یک روز کاری در کنار هم قرار می‌گیرند با نارسایی‌های جنسی و کمبود محبت و توجه مواجه شوند.

فداکاری در زندگی
این کارشناس مسائل فرهنگی در پایان تصریح می‌کند: خیلی از چالش‌های زندگی مشترک جوانان با فداکاری حل می‌شود. سیره اهل بیت علیهما‌السلام نمونه بارز این مساله است. حضرت علی (ع) با احترام و محبت در کارهای خانه به حضرت زهرا(س) کمک می‌کردند و با ایشان به گفت‌وگو می‌پرداختند. این الگوی فداکاری و توجه کردن اگر در خانواده‌های ایرانی محقق شود زوج‌های جوان ما هرگز با مشکل مواجه نمی‌شوند.